Πλατεία Εξαρχείων: Ο ντίλερ δεν είναι πια εδώ

Η τελευταία αφορμή για όσα έγιναν πριν από λίγους μήνες στην πλατεία Εξαρχείων δόθηκε ένα βράδυ, όταν χρήστες και διακινητές ναρκωτικών ουσιών στην πλατεία, «πρεζάκια» και «βαποράκια» δηλαδή, κυνήγησαν μια κοπέλα να της πάρουν την τσάντα. Την επομένη, στις 13 Μαΐου, ο Αχιλλέας Σεβαστόπουλος, ιδιοκτήτης τριών εστιατορίων που βρίσκονται λίγο πιο πέρα, έφερε στην πλατεία μια μικροφωνική εγκατά- σταση και, όπως σχεδίαζε μέρες αλλά ούτε ο ίδιος πίστευε πως θα κάνει, άρχισε να μιλάει στους χρήστες και τους διακινητές.

«Είμαστε μαζί σας», τους είπε. «Δεν πολεμάμε τους αρρώστους. Πολεμάμε την αρρώστια. Τέρμα το εμπόριο. Διακινητές και διακινήτριες της πρέζας, σας παρακαλούμε. Αφήστε τη γειτονιά μας. Είκοσι πέντε χρόνια σάς φιλοξενούσαμε. Φιλοξενήστε μας κι εσείς στην πλατεία μας». Εβαλε ένα τραγούδι του Ξυλούρη, από το μοναδικό σιντί που είχε μαζί του, και συνέχισε στον ίδιο τόνο.

Ετρεξαν κοντά του δυο τρεις καταστηματάρχες της πλατείας. Με τον Πέτρο Κουτσούμπα, ιδιοκτήτη μπαρ, διαμόρφωσαν τα τελικά κείμενα. Μίλησαν για τον ΟΚΑΝΑ, ότι λύση δεν είναι να φύγει, αλλά να λειτουργήσει σωστά. Μίλησαν για τα οφέλη της αποποινικοποίησης της χρήσης. Είπαν ότι αποκηρύσσουν τη βία, όχι τόσο για να καθη- συχάσουν τους χρήστες και τους διακινητές, όσο για να συγκρατήσουν κάποιους θερμοκέφαλους κατοίκους, που ήταν έτοιμοι να πάρουν τα καδρόνια. Από ένα μπαλκόνι κάποιος φώναξε «όχι άλλο Ξυλούρη» κι έφεραν σιντί με Ασιμο και άλλα, πιο ροκ κομμάτια (ίσως και Σιδηρόπουλο, σε ένα κάπως ειρωνικό γύρισμα της ιστορίας). Κι έμειναν εκεί αποφασισμένοι, μέρα μπαίνει, μέρα βγαίνει, από το πρωί στις 9 μέχρι τα μεσάνυχτα, να μιλούν στους χρήστες και να δείχνουν τους διακινητές με το δάχτυλο, απευθύνοντάς τους προσωπικές εκκλήσεις να φύγουν από την πλατεία.

Ύστερα από δεκαπέντε μέρες ήταν φανερό ότι θα νικούσαν. Οι περισσότεροι χρήστες και διακινητές είχαν αποχωρήσει. Κάποιοι με το καλό, άλλοι με το άγριο. Εναν διακινητή τον στρίμωξαν πέντε έξι, του πήραν τα χάπια που είχε στο μηχανάκι και του τα διέλυσαν σε νερό. Σ' έναν άλλο χρειάστηκε να του απευθύνουν το λόγο προσωπικά τέσσερις φορές πριν τους αδειάσει τη γωνιά.

Και στην πλατεία άρχισε να μαζεύεται κόσμος από τη γειτονιά. Πρώτα δυο ζευγάρια, από τρία παιδιά το καθένα, που κάθονταν να παίξουν στις κούνιες και την μπασκέτα, δώρο της Επιτροπής Πρωτοβουλίας Κατοίκων Εξαρχείων και του Αυτοδιαχειριζόμενου Πάρκου Ναυαρίνου με αφορμή τα πρώτα γενέθλια του πάρκου τον Μάρτιο. Οι υπεύθυνοι της μικροφωνικής έφεραν κι άλλα παιχνίδια, δύο ποδοσφαιράκια, αργότερα δύο τραπέζια πινγκ πονγκ, κι ακόμη έπλυναν με χλωρίνη και απορρυπαντικά την πλατεία, ασβέστωσαν τα δέντρα και φύτεψαν καινούργια. Ο δήμος μυρίστηκε ότι κάτι κινείται και βοήθησε κι αυτός, βάζοντας κούνιες και φυτεύοντας πεύκα. Κάθε πρωί, το πότισμα, με ευθύνη των ανθρώπων της μικροφωνικής, διαρκεί τρεις ώρες.

Κι έτσι η πλατεία έγινε πάλι κέντρο δραστηριότητας, την οποία φροντίζουν να συντηρούν οι άνθρωποι και οι συλλογικότητες της περιοχής, με συνεχή παρουσία και περιφρούρηση. Τα τραπεζοκαθίσματα των καφέ γεμίζουν. Στα παγκάκια και τα πεζούλια κάθονται Ελληνες, Αλβανοί, Ρουμάνοι, Μπαγκλαντεσιανοί, Σύριοι και άλλοι, κάθε ηλικίας. Ανθρωποι που απέφευγαν να διασχίσουν την πλατεία και άλλοι που έπαιζαν σ' αυτήν μικροί, τώρα την ανακαλύπτουν και πάλι. Μια οθόνη προβολής δείχνει τα βράδια Χατζηχρήστο και Βέγγο. Μετά τις συναυλίες και τις εκδηλώσεις που διοργάνωσαν συλλογικότητες της περιοχής (η Κένι Αρκανά του La Rage · ακόμη περισσότερο, οι Χάσμα, Σπυριδούλα και άλλοι σε συναυλία ενάντια στην κρατική καταστολή· ο Κωστής Μαραβέγιας· πάρτι από τον Αστέρα Εξαρχείων), κάποιοι έλεγαν συγκινημένοι ότι τόσο κόσμο στην πλατεία είχαν να δουν από τα τέλη του 1970.

Πρόκειται για το «θαύμα της πλατείας Εξαρχείων ή πώς να μάθουμε να χρησιμοποιούμε τη δύναμή μας», όπως έγραψε η στήλη πόλης της «Lifo», που, κατά τα άλλα, σε αντίθεση με τις αρχές της κίνησης στα Εξάρχεια, επισημαίνει για το εμπορικό τρίγωνο πως «σχεδόν τίποτα δεν μπορεί να γίνει», αν δεν φύγει ο ΟΚΑΝΑ και ουσιαστικά χαιρετίζει την αστυνόμευσή του («από κάπου πρέπει ν' αρχίσεις»).
ENET.GR